به گزارش روابط عمومي انجمن صنفي شرکتهاي حمل ونقل بين المللي ايران، جلسه‌ مشترک بخش‌هاي جاده‌اي‌‌وفن‌آوري بيمه‌‌و‌‌ترانزيت و فورواردري به دستور رئيس هئيت مديره انجمن ايران مورخ 3 ارديبهشت ماه سال جاري درسالن اجتماعات انجمن ايران برگزار شد. در اين نشست افسانه  فخري عضو هئيت مديره و رابط بخش فورواردري، قربان جعفرزادگان عضو هئيت مديره و رابط بخش بيمه و ترانزيت ، علي محمودي سراي و عضو هئيت مديره رابط بخش جاده اي ، مسعود عطري رئيس بخش فورواردري  ، جواد ترکمن رئيس بخش جاده اي ، محمد عدديان نائب رئيس بخش و بيمه و ترانزيت ، رضا  ميرهادي رئيس هيئت مديره شرکت پارت نيک و عضو بخش فورواردري و داريوش غلامين مديرعامل شرکت باررسان و عضو بخش جاده اي حضور داشته وجلسه به رياست مسعود عطري رئيس بخش فورواردري تشکيل شد.

دستور جلسه:

1-بررسي راهکارهاي برون رفت از مشکلات ايجادشده براي برخي از شرکتها بر اساس بخشنامه 210/10/0875 انجمن ايران در ارتباط بامسدود شدن مرزهاي کشورترکيه و مشکلات ايجاد شده براي کالاهاي وارداتي .

2-متوقف شدن کاميونهاي ايراني جهت حمل کالاهاي صادراتي و ترانزيت به مقاصد خارج از کشور به علت  بسته بودن مرزهاي کشورهاي همجوار و عدم  پذيرش کاميونهاي ايراني

در ابتداي نشست مسعود عطري رئيس بخش فورواردري اظهار داشتند: اين مشکل دو بعد کاملا متقابل دارد، ازسويي محمولاتي که توسط ناوگانهاي ترکيه حمل مي شود کالاهاي صادراتي و لذا سرمايه هاي ملي کشورند و تاخير يا توقف در ارسال آنها دربردارنده ضرر اقتصادي فراوان در سطوح ملي است  و از سوي ديگر عدم واکنش به رويه اتخاذ شده ازسوي کشور تر کيه در خصوص منع ورود ناوگانملي ما به آن کشور نيز موجب زمين گيرشدن کاميونها و رکود غير قابل جبراني در اين بخش از خدمات خواهد بود و بنابر اين  اين مسئله مي بايست هرچه زودتر تعيين تکليف شود. در ادامه ايشان يادآور شدند که درواقع کشورهاي همجوار بوده اند که مرزهاي خود را مسدود کرده اند، بخصوص کشور ترکيه که حتي پيشنهادهاي ديگر کشورايران را جهت تخليه کالاها را نپذيرفته و از اين بابت   قصوري از طرف ايران صورت نگرفته است. همچنين   انجمن ايران و يا ترکيه از منظر حقوقي در جايگاهي نيستند   که بتوانند درخصوص خسارات مورد درخواست از شرکتهاي فورواردري و گيرندگان ايراني تصميم گيري  کنند. بلکه اينگونه موارد نيازمند دخالت و پيگيري دولتها و توافقات في مابين کشورها است .

افسانه فخري عضو هيئت مديره و رابط بخش فورواردري در تائيد صحبتهاي رئيس بخش فورواردري پيشنهاد کردند که درخصوص چگونگي تاديه خسارات وارده به رانندگان و تجار کشور، با توجه به اينکه چنين هزينه هايي معلول شرايط فوق العاده بوده و هيچ يک از ذينفعان حوزه مرتکب قصوري نشده اند ،بهتر است انجمن ايران با وزارتراه و شهرسازي وساير سازمانها و ارگانهاي ذيربط که در اين موارد اختيار عمل دارند مکاتبه کرده وبراي هريک از موارد مشابه ، يک روش کلي اتخاذ شود. البته در اين ميان مواردي خواهند بود که مشمول روش کلي نبوده و مي بايست کليه جوانب آنها، از جمله توافقات قراردادي، تاريخهاي بارگيري و زمانهاي اعلام منع تردد بصورت مشخص بررسي ودر خصوص آنها تصمميم گيري بعمل آيد. ايشان همچنين به برخي کالاهاي وارداتي متوقف شده کشورمان در ترکيه نيز اشاره کردند که با توجه به مسدود شدن مرزها، زمان انتقال آنها به مقاصد نهايي کاملا نا مشخص بوده و از اين بابت شرکتهاي حمل و نقل و صاحبان کالا با مشکلات عديده اي مواجه هستند و اين مورد نيز بايد پيگيري شود.

محمد عدديان نائب رئيس بخش بيمه،  ترانزيت  و امور گمرکي عنوان کردند: طي استعلامي که از سازمان راهداري داشتند نظرشان بر اين بوده محمولات صادراتي شامل فورس‌ماژور نمي‌شود. همچنين باتوجه به متفاوت بودن موارد در اين موضوع بايد در نظر داشت دراکثرموارد درقراردادهاي حمل و ترم‌هاي خريد، مسئوليت حمل به عهده حمل کننده کالا است و در هر صورت بيشتر خسارات ناشي از اين موضوع متوجه شرکت حمل و نقل است.

در ادامه داريوش غلامين مديرعامل شرکت باررسان و يکي ازاعضاء بخش جاده اي و بيمه و ترانزيت بيان کردند: در برخي موارد مشاهده شده  شرکتها در صادرات و واردات نيز با آگاهي که ازموارد قرنطينه داشتند وبا آگاهي به اين موضوع بارگيري انجام داده‌اند که اين گونه موارد نبايد شامل فورس‌ماژور شود.  بنابراين بايد در بررسي‌هاي انجام شده اين مواردنيز  در نظر گرفته شود.

در اين خصوص رضا ميرهادي رئيس هيئت مديره شرکت پارت نيک و ازاعضاي بخش فورواردري نظرشان بر اين بود درخصوص اثرات اقتصادي که ويروس کرونا ايجاد کرده است مي‌توان با مکاتبه و ارائه موارد از سازمان جهاني ايرو استعلام گرفت که آيا شرايط فوق جز موقعيت فورس‌ماژور محسوب مي‌ شود يا خير؟ و همچنين يادآور شدند درهر صورت بايد در نظر داشت تحت هر شرايط در انجام عمليات حمل طرفين کالا ومسئوليتهاي حمل و قرارداد صورت گرفته مشخص شود و نظرشان بر اين بود بيشتر موارد مسئوليت به عهده فرستنده کالا است  وهمچنين در اين موضوع بهتر است  بحث صادرات و واردات جداگانه مورد بررسي قرار گيرد.

درساعت 13  بخش اول نشست با جمع بندي وضعيت محمولات وارداتي متوقف در مسير توسط مسعود عطري رئيس بخش فورواردري به شرح زير خاتمه يافت:

- کاميونهاي ترک حامل کالا به مقصد ايران که بدنبال بسته شدن مرز بازرگان محمولات خود را در يکي از گمرکات مسير تخليه کرده اند.

-کاميونهايي که مسير ترکيه را طي کرده و  بدليل بسته شدن مرزها، در پشت  مرز بازرگان متوقف مانده و يا پس از گذشت چندهفته برخي از آنها محمولات را در بندر مرسين ترکيه  و يا منطقه وان براي حمل ريلي تخليه کرده اند.

-کاميونهايي که تريلر آنها توسط راننده در يکياز پارکينگهاي دم مرز متوقف وکشنده به محل مورد نظر کرير منتقل شده است.

-کاميونهايي که کلا به مبدا بارگيري برگشته اند.

-کاميونهايي که با تغيير مسير از طريق نخجوان به جلفا حمل و پس از ترانس شيپمنت با کاميونهاي ايراني به مقصد حمل شده اند.

در کليه موارد فوق شرکتهاي کرير ترک آزادسازي کالا را منوطبه تسويه هزينه هاي جانبي ازجمله حق توقف، انبارداري ، تغيير مسير و امثالهم نمودهاند که مبالغ مورد مطالبه فاقد نرخ و ضابطه بندي مشخصي است  و عدم تعيين تکليف آنها ، گاها موجب الزام صاحبانکالا يا شرکتهاي فورواردر به تمکين ازمطالبات غير اصولي شرکتهاي کرير ترک شده است و در اين ميان فروشندگان محمولات نيز با استناد به ترمهاي فروش خود از هرگونه مداخله و پذيرش مسئوليتهاي احتمالي سر باز زده اند.

در چنين شرايط نگران کننده و مبهمي ، تصميم گيري در مورد چگونگي رفع معضل پيش آمده بدون مشارکت مقامات رسمي دو کشور ايران و ترکيه ميسرنبوده و پيشنهاد حاضرين به هيئت مديره ، اعلام مجدد وضعيت موجود به مقامات متولي امر ودرخواست   تشکيل کميته اي مرکب ازمسئولين وزارتخانه ها و ارگانهاي ذيربط دو کشور(وزارتخانه هاي راه ، امورخارجه،بهداشت ، اتاقهاي بازرگاني و شوراي امنيت ملي )  براي حل و فصل مشکل است.  

در ساعت 13/30 دستور جلسه دوم در دستور کار نشست قرار گرفته شد که جواد ترکمن رئيس بخش جاده اي به موضوع عدم خروج کالاهاي صادراتي ايران وتوقف کاميونها در مرز بازرگان و همچنين مرزهاي شرقي کشور که از طرف کشورهاي همجوارمسدود شده پرداختند و اشاره به کشورپاکستان و کاميونهاي متوقف شده پشت مرزکردند که بايد در اولويت   قرار بگيرند و دليل آن راتوجه به مسايل امنيتي منطقه وتوقف کاميونهاي کالاهاي خطرناک که حدود 582 کاميون حامل گاز و 215 کاميون مواد سوختي و 117 کاميون آهن آلات و 67 کاميون سيمان و 18کاميون قير و 8 کاميون يخچال دار دانسته و تاکيد کردند که توقف طولاني مدت کاميونهاي حامل فراوردهاي نفتي بسيار خطرناک است. همچنين بايد در خصوص چگونگي تامين خسارات وارده به رانندگان کاميونهاي متوقف شده در همه مرزها که بيش از دو ماه است متوقف شده اند  و خسارات هنگفتي به اين قشر زحمتکش وارد شده توسط مسئولين مربوطه تمهيداتي صورت بگيرد، در غير اينصورت نميتوان توقع داشت که رانندگان در نتيجه شدت   فشارهاي اقتصادي و بدهکاري ، براي جبران دست به اعمال غير قانوني نزنند

در ادامه نشست قربان جعفرزادگان عضو هيئت مديره  و رابط بخش بيمه و ترانزيت و امور گمرکي ضمن تائيد سخنان خانم فخري و آقايان عطري و ترکمن عنوان کردند: در طبقه‌بندي موارد که شامل کشور ايران است به سه بخش تقسيم مي شود:

1- در مواردي که مرز باز بوده و راننده با اهمال کاري نتوانسته به موقع از مرز خارج شود و مجبور به توقف شده است. 2- در مواردي هست که شرکتها با آگاهي از شرايط و بسته بودن مرزها بارگيري نموده‌اند و در مرز متوقف شده‌اند.3- در مواردي نيز حمل‌کننده بار خود راتخليه کرده است

همچنين مواردي که کاميون دچار نقص فني شده و از حرکت بازمانده مورد بررسي قرار گيرند در مورد کشور ترکيه هم نظرشان بر اين بود به همين ترتيب مورد بررسي قرار گيرد.

در پايان علي  محمودي سراي عضو هيئت مديره و رابط بخش جاده اي و فن آوري روز ضمن تائيد صحبتهاي حاضران جلسه پيشنهاد کردند  درخصوص نحوه محاسبه حق توقف کاميونها با توجه به شرايط متفاوت براي هر کاميون و توافقاتي که انجام گرفته به صورت جداگانه مورد بررسي قرار گيرد و طي نامه‌اي از شرکتها درخواست شود موارد خودرا با ذکر دقيق توافقات صورت گرفته و اسناد و مدارک مثبته به اين انجمن ارسال کنند تا بررسي دقيق‌تري انجام پذيرد.

در انتهاي جلسه مقرر شد موارد ياد شده به اطلاع رياست انجمن و هيئت مديره رسيده تا در مورد نتايج فوقو چگونگي اجرايي شدن آنها تصميم گيري شود.

پي نوشت:

متعاقب تهيه اين گزارش براي ارائه به هيئت مديره انجمن ، مواردطي مذاکره تلفني رئيس انجمن با رئيس بخش فورواردري مطرح و رئيس انجمن با اظهار اين مطلب که پيگيري اين امر از طريق دو انجمن ايران و ترکيه نتايج سريعتري در بر خواهدداشت ، ليکن با توجه به اينکه در شرائط فوق العاده فعلي امکان تشکيل جلسات رايزني با انجمن حمل و نقل ترکيه بطور معمول ميسر نمي باشد، نظرات و رهنمود هاي خود رابشرح زير اعلام داشته اند :

1-     پيرو مذاکرات مکتوب و تلفني اخير رئيس و دبير انجمن با همتايان خود در انجمن ترکيه ، از آنجا که انجمن ترکيه درخواست نموده تا مشخصات کاميونها و کريرهاي مربوطه مشمول بندهاي مورداشاره در دستور شماره يک جلسه فوق ، به انجمن مزبور اعلام شود تا مورد بررسي وارائه راهکار قرارگيرد، مقرر شد کليه شرکتهاي عضو که تاکنون ليست کاميونها ومشخصات مورد نياز جهت اعلام به انجمن ترکيه را ارسال نکرده ويا اطلاعات ارسالي داراي نواقصي مي باشد، در اسرع وقت نسبت به ارائه و تکميل ليست کاميونها به انجمن  اقدام نموده تا موارد به انجمن ترکيه ارسال وحسب قرار ، درخواست رسيدگي گردد.

اطلاعا ت مورد نياز قبلا طي بخشنامه اعلام شده که از جمله اهم آنها مي توان به شماره پلاک ترانزيت ، نام شرکت کرير، شماره کارنه تير ، مبداو تاريخ بارگيري، تاريخ و محل توقف فعلي ، وضعيت محموله (تخليه در انبار موقت،همچنان روي کاميون، ...) ، خسارات مورد مطالبه از سوي کريرهاي ترک مي باشند.

2-در موردچگونگي برقراري مجدد روند تردد کاميونهاي ايراني از مسير کشور ترکيه تحت شرائط ويژه فعلي و اتخاذ واکنش مقتضي به محدوديتهاي اعمال شده از سوي ترکيه براي ناوگان کشورمان نيز کميته اي با حضور سازمانهاي يادشده در صورتجلسه فوق تشکيل و راهکارهاي عملي به وزارت راه و شهرسازي ، وزارت امورخارجه ووزارت بهداشت براي پيگيري و اجرايي سازي آنها اعلام گردد.